“Đây là tình trạng khá phổ biến đang diễn ra ở nhiều đơn vị nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat. Điều đó cũng góp phần lý giải vì sao nhiều sinh viên sau khi ra trường không muốn làm việc ở các viện nghiên cứu.
Lao đao làm nghiên cứu
Hơn chục năm nay, phòng Côn trùng w88 link w88 moi nhat thực nghiệm mới được giao một đề tài nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat cấp Viện KH&CN về bọ xít hút máu người. Đề tài này được thực hiện trong hai năm với kinh phí từ ngân sách nhà nước là 150 triệu đồng/năm. Với số tiền khoán trọn gói đó, cán bộ, nghiên cứu viên của phòng phải tằn tiện trong mọi khoản chi tiêu từ điều tra khảo sát, báo cáo, tổ chức hội thảo, in ấn tài liệu….
Theo TS Trương Xuân Lam, số tiền này dù không nhiều nhưng ít ra có đề tài nghĩa là có việc làm. Gần chục cán bộ nghiên cứu của phòng không bị “thất nghiệp” và có thêm thu nhập cũng như kinh nghiệm chuyên môn.
Với w88 link w88 moi nhat vị tiến sĩ và giữ chức trưởng phòng, TS Lam hiện đang nhận mức lương hàng tháng cao nhất, khoảng 3,5 triệu đồng. Các cán bộ nghiên cứu khác trong phòng có mức lương thấp hơn. Đơn cử, cô kỹ sư Nguyễn Thị Bảy mới ra trường được hơn một năm, mức lương được hưởng không quá 2 triệu đồng. Thế nhưng, quanh năm các nhà khoa w88 link w88 moi nhat ở đây sống chung với chai, lọ, bọ xít, bọ rùa, sâu,...
“Mức thu nhập như thế, chỉ đủ trang trải cho bản thân chứ không giúp được gì cho gia đình. Các kỹ sư mới vào làm ở phòng, có người quê ở xa phải thuê nhà ở trọ, nhiều thứ phải chi tiêu. Tiền lương thấp, giá cả đắt đỏ, đời sống khó khăn, nhiều bạn đã không kham nổi, không trụ lại được với công việc nghiên cứu nên nhảy ra ngoài làm cho các doanh nghiệp”. TS Lam chia sẻ.
Trong khi đó, công việc nghiên cứu chịu rất nhiều áp lực, vất vả. KS Hoàng Vũ Trụ, Phòng hệ thống w88 link w88 moi nhat Côn trùng (Viện Sinh thái và tài nguyên sinh vật) cho biết, đối với những người làm khoa w88 link w88 moi nhat nghiên cứu về côn trùng thì việc băng rừng lội suối, nguy hiểm rình rập là điều thường trực xảy ra. Nhiều khi có đề tài, dự án nhưng phòng không có đủ người làm, phải kêu gọi các nhà khoa w88 link w88 moi nhat đã về hưu tham gia nghiên cứu.
Cạn dần chất xám
Thu nhập quá thấp so với mặt bằng thu nhập chung của xã hội, ngoài tiền lương cơ bản theo ngạch bậc do nhà nước quy định, các nhà khoa w88 link w88 moi nhat gần như không có các chế độ đãi ngộ như các ngành khác như phụ cấp nghề, thâm niên…Điều này sẽ không khuyến khích, không tạo điều kiện cho các nhà khoa w88 link w88 moi nhat toàn tâm toàn ý cho nghiên cứu. Việc chảy máu chất xám trong khoa w88 link w88 moi nhat là điều đương nhiên. Rất nhiều cán bộ trẻ, có năng lực không muốn làm việc ở cơ quan nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat mà muốn làm việc cho các doanh nghiệp, các tổ chức nước ngoài; bởi ở đó, họ được bảo đảm cho cuộc sống ổn định.
PGS.TS Trần Đình Thiên, viện trưởng Viện kinh tế (Viện KHXH Việt Nam) cho biết, xã hội hiện đang đối xử rất không công bằng đối với những người làm công tác nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat. Lương quá thấp nên không thể thu hút được cán bộ trẻ và cán bộ giỏi trong khi đội ngũ cán bộ, viên chức có trình độ tiến sĩ, tiến sĩ khoa w88 link w88 moi nhat, giáo sư, phó giáo sư, các nghiên cứu viên cao cấp và tương đương phần lớn đều đã về hưu hoặc sẽ về hưu trong một vài năm tới. Thiếu đội ngũ nghiên cứu kế cận sẽ là hậu quả nhãn tiền của việc không hút được người tài làm khoa w88 link w88 moi nhat. Đây thực sự là cản trở lớn đối với nền khoa w88 link w88 moi nhat Việt Nam”.
Trong khi đó, để có được một cán bộ nghiên cứu giỏi không phải điều dễ dàng, đào tạo một sớm một chiều là xong. PGS.TS Phạm Anh Tuấn, Giám đốc trung tâm vệ tinh quốc gia (Viện KH&CN Việt Nam) phân tích: ngành công nghệ vệ tinh, tên lửa, sau khi w88 link w88 moi nhat xong đại w88 link w88 moi nhat, sinh viên phải mất ít nhất 5 năm đào tạo ở nước ngoài với kinh phí tới mấy trăm nghìn đô la Mỹ. Nhưng tốt nghiệp xong, muốn trở về nước làm việc, cống hiến nhưng cơ chế nào để giữ chân họ, chẳng nhẽ trả họ với mức lương vài triệu đồng một tháng. Rõ ràng, các cơ chế, chính sách chưa khuyến khích các bạn trẻ tham gia, đầu tư cho lĩnh vực nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat, nhất là các lĩnh vực nghiên cứu đặc thù.
Cơ chế nào “hút” nhân tài?
Thay đổi và có cơ chế riêng cho những người làm công tác nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat là mong mỏi của các nhà khoa w88 link w88 moi nhat hiện nay. “Nhà nước cần có chế độ đãi ngộ thật cụ thể cho những người làm trong lĩnh vực nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat, nhất là cải tiến chế độ tiền lương, phụ cấp nhằm đảm bảo cuộc sống. Có như thế các nhà khoa w88 link w88 moi nhat mới thực sự yên tâm, toàn tâm toàn ý cho công việc nghiên cứu và cho ra những sản phẩm khoa w88 link w88 moi nhat chất lượng cao” PGS.TS Tuấn bày tỏ.
Tại hội nghị đổi mới KH&CN vừa diễn ra tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân thừa nhận, cho đến nay về cơ bản vẫn chưa ban hành được chính sách hiệu quả về đãi ngộ, trọng dụng cán bộ KH&CN như tiền lương, phụ cấp, danh hiệu vinh dự Nhà nước, ...dẫn tới tình trạng chảy máu chất xám từ khu vực Nhà nước sang khu vực tư nhân và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài.
TS Tạ Doãn Trịnh, viện trưởng Viện chiến lược và chính sách khoa w88 link w88 moi nhat và công nghệ (Bộ KH&CN) cho biết, mặc dù nhà nước đã có những quan tâm đặc biệt cho lĩnh vực nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat, nhưng thực tế tiền lương trả cho các nhà khoa w88 link w88 moi nhat vẫn chưa tương xứng với trình độ, năng lực và hao phí lao động trí óc của các nhà khoa w88 link w88 moi nhat. Do không thu hút được nhiều người tài, nên xảy ra tình trạng chất lượng các công trình nghiên cứu có phần hạn chế. Bộ KH&CN cũng đã lên phương án đề nghị nhà nước có chính sách riêng cho khoa w88 link w88 moi nhat, đặc biệt là những ngành khoa w88 link w88 moi nhat đặc thù.
Bộ KH&CN đang xây dựng đề án “tiếp tục đổi mới cơ bản, toàn diện và đồng bộ tổ chức, cơ chế quản lý, cơ chế hoạt động khoa w88 link w88 moi nhat và công nghệ” trong đó chú trọng đến vấn đề đãi ngộ, thu hút nhân tài. Nhưng theo đánh giá của các nhà khoa w88 link w88 moi nhat, trước khi đề án được thực hiện thì tình trạng nhà khoa w88 link w88 moi nhat thu nhập thấp và sáng đi tối về sẽ vẫn được duy trì. Và như vậy sẽ không thể có được những người nghiên cứu lớn thực sự hết mình vì khoa w88 link w88 moi nhat. “Cái níu giữ tôi làm khoa w88 link w88 moi nhat không phải là mức lương đang nhận mà cái chính là tâm huyết, lòng say mê và sự ham muốn nghiên cứu”. TS Trương Xuân Lam nói.
Theo đề án đổi mới của Bộ KH&CN, nhà nước sẽ có chế độ đãi ngộ thỏa đáng những nhà khoa w88 link w88 moi nhat có kết quả nghiên cứu đạt trình độ quốc tế, các nhà khoa w88 link w88 moi nhat tham gia thực hiện đề tài/ dự án khoa w88 link w88 moi nhat trọng điểm quốc gia. Áp dụng chế độ phụ cấp nghề nghiệp và phụ cấp thâm niên đối với cán bộ nghiên cứu khoa w88 link w88 moi nhat chuyên nghiệp.
Tổ chức “Ngày trí thức Việt Nam” hoặc “Ngày khoa w88 link w88 moi nhat Việt Nam”, lập danh hiệu vinh dự nhà nước cho nhà khoa w88 link w88 moi nhat như nhà khoa w88 link w88 moi nhat ưu tú, nhà khoa w88 link w88 moi nhat nhân dân. Xây dựng cơ chế, chính sách để tạo điều kiện thuận lợi cho chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài tham gia hoạt động khoa w88 link w88 moi nhat và công nghệ ở Việt Nam (mức lương, nhà ở, bổ nhiệm, giao nhiệm vụ quyền hạn, chế độ thuận lợi về visa, sở hữu tài sản, nhập quốc tịch).
