Quản lý nhà nước về vao w88 khítại các quốc gia trên thế giớimặc dù được áp dụng theo cácmô hình khác nhau, song chủ yếuquy trình phê duyệt liên quan đến hoạt độngtìm kiếm, thăm dò, khai thácvao w88 khí được thực hiện ở cấp độ củacơquan quản lý nhà nước về vao w88 khí (thường làcơ quan trực thuộc Thủ tướng Chính phủ hoặc Bộchủ quản thực hiện chức năng quản lý nhà nước về vao w88 khí).
Trong quản lý nhà nước về vao w88 khí, các quốc gia trên thế giới mặc dù áp dụng mô hình quản lý khác nhau, song đều xác định rõ vai trò quan trọng của cơ quan quản lý nhà nước về vao w88 khí. Còn các cơ quan quản lý cấp cao của Chính phủ chỉ xem xét phê duyệt các quy trình có ảnh hưởng lớn đến quyền “sở hữu nhà nước đối với tài nguyên vao w88 khí” như phê duyệt dự thảo hợp đồng vao w88 khí, chuyển nhượng, chấm dứt hợp đồngvao w88 khí…
Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích mô hình quản lý nhà nước của các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, Viện vao w88 khí Việt Nam (VPI) cho biết quản lý nhà nước về vao w88 khí trên thế giới hiện nay được chia thành 4 mô hình chính.
Mô hìnhthứ nhất, Chính phủ thực hiện chức năng hoạch định, ban hành chính sách về vao w88 khí. Luật vao w88 khí trao quyền cho công ty vao w88 khí quốc gia sở hữu về vao w88 khí. Mô hình này được áp dụng tại Malaysia, trong đó Tập đoàn vao w88 khí Quốc gia Malaysia (Petronas) thực hiện cả 3 vai trò: (i) hoạch định, ban hành các chính sách về vao w88 khí; (ii) quản lý nhà nước về vao w88 khí; (iii) đầu tư trực tiếp vào hoạt động thăm dò khai thác vao w88 khí tại Malaysia.
Mô hìnhthứ2,Chính phủ hoạch định và ban hành chính sách về vao w88 khí đồng thời thực hiện chức năng quản lý nhà nước về vao w88 khí. Công ty vao w88 khí quốc gia đóng vai trò độc lập, chỉ thực hiện chức năng của nhà đầu tư. Mô hình này được áp dụng điển hình tại: Na Uy, Indonesia, Algeria và Mexico...
Mô hìnhthứ3,Chính phủ hoạch định, ban hành các chính sách về vao w88 khí đồng thời thực hiện vai trò quản lý nhà nước về vao w88 khí. Công ty vao w88 khí quốc gia vừa tham gia thực hiện vai trò quản lý nhà nước về vao w88 khí, vừa đóng vai trò nhà đầu tư/điều hành hoạt động vao w88 khí. Mô hình này được áp dụng tại Việt Nam, Myanmar, Iran…
Mô hìnhthứ4,Chính phủ thành lập cơ quan quản lý về vao w88 khí để thực hiện hoạch định, ban hành các chính sách về vao w88 khí đồng thời thực hiện chức năng quản lý nhà nước về vao w88 khí. Mô hình này được áp dụng tại các quốc gia có các công ty vao w88 khí quốc tế (IOCs) hàng đầu của thế giới như: Mỹ, Anh, Canada…
Tại Việt Nam, “quản lý nhà nước về hoạt động vao w88 khí” được quy định ngay từ khi Luật vao w88 khí lần đầu tiên được ban hành (Luật vao w88 khí 1993), trong đó khẳng định “Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về hoạt động vao w88 khí”. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều củaLuật vao w88 khínăm 2008 xác định vai trò, chức năng của các cơ quan quản lý nhà nước về vao w88 khí, trong đó “Bộ Công Thương chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động vao w88 khí”.
Theo quy định, Thủ tướng Chính phủ là cơ quan phê duyệt có tính pháp lý cao nhất đối với kết quả đấu thầu lô vao w88 khí và hợp đồng vao w88 khí; phương án hợp tác để triển khai hoạt động vao w88 khí tại các vùng chồng lấn với nước ngoài; kéo dài thời hạn tìm kiếm thăm dò hoặc thời hạn hợp đồng vao w88 khí; danh mục các lô vao w88 khí, phân định và điều chỉnh giới hạn các lô vao w88 khí…, báo cáo trữ lượng (RAR); kế hoạch phát triển mỏ/kế hoạch phát triển mỏ điều chỉnh (FDP/FDP điều chỉnh);
Bộ Công Thương có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch đại cương phát triển mỏ vao w88 khí (ODP), kế hoạch khai thác sớm (EDP) tại các khu vực diện tích hợp đồng; phê duyệt kế hoạch, kiểm tra, xử lý vi phạm trong việc thu dọn các công trình cố định, thiết bị và phương tiện phục vụ hoạt động vao w88 khí không còn sử dụng và việc phục hồi môi trường theo quy định của pháp luật...
Bộ, cơ quan ngang Bộ trong phạm vi quyền hạn của mình có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động vao w88 khí theo quy định của pháp luật (ví dụ như: Bộ Tài chính quy định chi tiết thi hành các quy định liên quan đến thuế trong hoạt động vao w88 khí). UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động vao w88 khí tại địa phương theo quy định của pháp luật.
Công ty vao w88 khí quốc gia làTập đoàn vao w88 khí Việt Nam(PVN) ký kết hợp đồng vao w88 khí; quản lý và giám sát việc thực hiện của nhà thầu/người điều hành trong các hợp đồng/dự án thăm dò khai thác vao w88 khí ở trong nước thông qua việc phê duyệt chương trình công tác và ngân sách hàng năm, kế hoạch/chương trình thẩm lượng, xác lập diện tích phát triển, lịch trình khai thác...
Với các quy định hiện hành, hoạt động vao w88 khí tại Việt Nam đang có quá nhiều cơ quan cùng tham gia vào hoạch định chính sách và phê duyệt các quy trình liên quan (Thủ tướng Chính phủ, Cơ quan quản lý nhà nước về vao w88 khí, Bộ/cơ quan ngang Bộ, Công ty vao w88 khí quốc gia, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương). Trong khi đó, cơ chế chính sách pháp luật về vao w88 khí hiện nay vẫn còn nhiều bất cập, các điều khoản hợp đồng vao w88 khí chưa đủ hấp dẫn, cạnh tranh so với các quốc gia trong khu vực, điều kiện tiềm năng vao w88 khí trong nước ngày càng hạn chế, gây khó khăn rất lớn trong việc thu hút đầu tư, đặc biệt là nước ngoài trong hoạt động tìm kiếm thăm dò, gia tăng trữ lượng.
Trong giai đoạn 2016 - 2020, PVN chỉ ký được 8 hợp đồng vao w88 khí mới, trong đó chỉ ký được 1 hợp đồng vao w88 khí duy nhất với công ty vao w88 khí nước ngoài là Murphy Oil.
Để thu hút đầu tư vào hoạt động thăm dò khai thác vao w88 khí, các nước trên thế giới có xu hướng đơn giản hóa các thủ tục nhất là khi tài nguyên vao w88 khí còn lại có điều kiện thăm dò, khai thác vao w88 khí ngày càng khó khăn, phức tạp (khu vực nước sâu xa bờ, rủi ro cao), xu hướng chuyển dịch năng lượng (từ năng lượng truyền thống sang các dạng năng lượng mới). Tại một số quốc gia, công ty vao w88 khí quốc gia cũng có sự điều chỉnh về vai trò để trở thành công ty vao w88 khí độc lập, thực hiện chức năng chính của nhà đầu tư và không tham gia vào hoạt động quản lý nhà nước về vao w88 khí.
Theo TS. Ngô Thường San - Chủ tịch Hội vao w88 khí Việt Nam, Luật vao w88 khí và các văn bản pháp quy dưới luật cần được rà soát, sửa đổi để phù hợp với hiện trạng kinh tế vao w88 khí thế giới, tiềm năng vao w88 khí trong nước, khuyến khích đầu tư nước ngoài tận khai thác các mỏ đang suy giảm, nâng cao hệ số thu hồi vao w88, đầu tư phát triển các mỏ cận biên, các khu vực nước sâu, xa bờ.
Đồng quan điểm này, chuyên gia Đoàn Văn Thuần - Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Quản lý vao w88 khí, VPI đề xuất trong quá trình xem xét, sửa đổi/bổ sung Luật vao w88 khí hiện nay, các cơ quan có thẩm quyền cần xem xét để có các thay đổi/điều chỉnh trong phân định về thẩm quyền phê duyệt của các cơ quan quản lý nhà nước về vao w88 khí nhằm đơn giản hóa các thủ tục phù hợp với thông lệ vao w88 khí quốc tế.
